Θέογνις ο Μεγαρεύς

Όπως για τον 'Ομηρο, έτσι και για το Θέογνι, η νεότερη έρευνα αμφισβήτησε την ύπαρξή του. Αν για το μεγάλο επικό ποιητή δεν έχουμε συγκεκριμένα στοιχεία, για το Θέογνι υπάρχει αναμφισβήτητη απόδειξη ότι είναι υπαρκτό πρόσωπο. Στους στίχους 19- 21 της συλλογής του, που σώζεται, ο ίδιος μιλάει για την κυριότητα των στίχων του "ώδε δε πας τις ερεί Θεογνιδός έστιν έπη του Μεγαρέος".
Ως προς την καταγωγή του ποιητή, το λεξικό της Σούδας αναφέρει ότι καταγόταν από τα Μέγαρα της Σικελίας και ότι γεννήθηκε κατά την 59η Ολυμπιάδα, δηλαδή το 545 π.Χ. Επιβεβαίωση όμως της πληροφορίας αυτής δεν έχουμε από άλλη πηγή και γι' αυτό επικράτησε να λέγεται ότι κατάγεται από τα Μέγαρα της Αττικής. Στο στίχο 764 αναφέρεται ο "πόλεμος των Μήδων", άρα ο Θέογνις ζούσε κατά το 490 π.Χ. Οι μελετητές του υποστηρίζουν ότι γεννήθηκε στα Μέγαρα της Αττικής και τον τοποθετούν στα χρόνια του τυράννου των Μεγάρων Θεαγένη γύρω στο 525 π.χ.
Έχουμε μια ποιητική συλλογή του Θέογνι από 1389 ελεγειακούς στίχους. Η συλλογή χωρίζεται στο "Ελεγείων Α" 9στιχ. 1230) με ηθικοπολιτικής φύσης γνώμες, και στο "Ελεγείων Β" (στίχ. 1231 - 1389), με στίχους καθαρά ερωτικούς. Συνήθως τα ποιήματά του απαρτίζονταν από δύο μόνο στίχους και υπάρχουν ελεγείες του που δεν ξεπερνούν του δώδεκα στίχους.
Τα ποιήματα του Θεογνί, όχι μόνο τα τραγουδούσαν επί πολλούς αιώνες στα διάφορα συμπόσια, αλλά, λόγω της παιδαγωγικής αξίας τους και των ηθικών διδαγμάτων τα οποία περιείχαν, τα έβαλαν, παράλληλα, σαν μάθημα στα σχολεία της Αθήνας και ορισμένων άλλων αρχαιοελληνικών. Τα διακρίνει η ευπρέπεια και ο σεβασμός προς τους θεούς. Μάλιστα ο ίδιος δίνει και έναν κανονισμό συνιστώντας το μέτρο για την οινοποσία. Όποιος το ξεπεράσει δεν είναι πια κυρίαρχος της σκέψης και της γλώσσας του. Άλλωστε ο οίνος, κατά το Θέογνι, είναι το μέσον με το οποίο ελέγχεται ο χαρακτήρας κάθε ανθρώπου: "ανδρός δ' οίνος έδειξε νόον". Ο Θέογνις είχε αριστοκρατικές αντιλήψεις και μισούσε τους δημοκρατικούς. Με πάθος, καταπολεμούσε τις δημοκρατικές τους ιδέες. Τις αντιλήψεις του τις βλέπουμε στις παραινέσεις του προς το νεαρό αριστοκράτη Κύρνο τον Πολυπαϊδη, στον οποίο εξέθετε τη νοοτροπία της δωρικής αριστοκρατίας και γι' αυτόν τον παιδικό έρωτα ακόμη.
Πολλά χρόνια πριν γεννηθεί ο Χριστός, είχε γράψει τους εξής στίχους:
1)"ουδέ γαρ Ζευς ουθ’ ύων πάντεσ’ ανδάνει ούτ’ ανέχων". Δηλαδή ακόμα κι ο Δίας δεν μπορεί να είναι αρεστός σε όλους τους ανθρώπους ούτε όταν βρέχει ούτε όταν σταματά.
2)"Το ωραιότερο πράγμα είναι η απόλυτη δικαιοσύνη έπειτα βέβαια η υγεία και το εξαιρετικά ευχάριστο είναι ό,τι επιθυμεί κανείς να το πετυχαίνει". Δηλιακό επίγραμμα στο Λητήο της Δήλου .
3)«Θεούς αιδού και δέδιθι».Να ντρέπεσαι και να δέεσαι τους Θεούς.
πηγή